Tütün Fizyolojik Hastalıkları

Tütün Fizyolojik rahatsızlıkları sıralarsak;

1. Bitki Besin Elementi
2. Besin Maddelerinin Eksikliği
3. Besin Maddelerinin Toksisitesi
4. Çevresel Faktörler
5. Çıfıt alacası
6. Kuraklık
7. Yaprak yanıklığı
8. Işık zararı
9. Dolu zararı
10. Su basması
11. Don ve soğuk zararı
12. Diğer Abiyotik Faktörler
13. Pestisit Fitotoksitesi
14. Hatalı tarımsal işlemler
15. Genetik anomallikler
16. Weather Fleck 

Besin Elementi Eksikliği

Azot eksikliği: Eksikliği görülen bitkilerde açık, sarı – yeşil yapraklar dikkati çeker. Özellikle en alt yapraklarda kuruma ve yanıklıklar görülür. Bitkilerde gelişme geriliği, daha küçük yapraklar ve çiçeklenme de gecikmeler görülür. Üst yapraklar yukarı doğru daha fazla dikleşirler. Azot eksikliği genellikle ilk önce aşırı sulama veya yağmurdan sonra kumlu ekiliş alanlarındaki bitkilerde görülür.

Fosfor Eksikliği: Fosfor eksikliğinin tipik etkisi bitkide gelişme geriliği şeklinde kendini gösterir. Fosfor eksikliği nedeniyle yavaş gelişen bitkilere azot uygulaması yapıldığında anormal bir şekilde koyu yeşil renkte yaprak oluşumu gözlenir.

Magnezyum Eksikliği: “Kum boğması” olarak da bilinir. Magnezyum eksikliği aşırı yağışlı sezonlarda kumlu topraklarda görülür. İlk görülen simptom yaprak uçlarından başlayan ve yaprak kenarlarını kuşatarak gelişen klorozisdir. Hastalığın ileri aşamasında yapraklar hemen hemen beyaz renge döner.

Çıfıt Alacası

Çıfıt alacası yaprakların yavaş sararma ve kurumaları esnasında nemliliğini daha geç kaybeden yaprak damarları etrafında biriken klorogenik asidin okside olmuş halinin bir neticesi olarak meydana gelir.

Çıfıt alacası, normal şartlarda tarladaki tütünlerde görülmez. Ancak tütün bitkileri, yaprakları kırılmadan olgunluğa geçmiş halde gölgede uzun süre kalacak olursa nadiren alacalılık izi belirebilmektedir. Olgunluğa geçirilmeden kırılan normal veya seyrek dizilen ve gölgede bekletilmeden güneşe çıkarılan tütünlerde az, buna karşılık olgunluğa geçirildikten sonra kırılan, sık dizilen, ayrıca sarartma için gölgede bırakılan ve sonra güneşe çıkarılan tütünlerde fazla görülür.

Bu hastalığa, çiftçiler arasında “Çıfıt Alacası” denildiği gibi, “Alaca”, “Yazılı Yaprak” adı da verilmektedir.

Kurutulmakta olan tütün yapraklarında genellikle ana ve yan damarlar arasında düzensiz bir şekilde dağılmış lekeler halinde belirir. Lekeler adeta yazı şeklinde birbirlerini takip ederler. Renkleri, çoğunlukla kirli yeşil ile açık ve koyu kahverengi arasında değişir. Lekelerin miktarı, dizideki yaprakların havalanma dereceleri ile ters orantılıdır, dizilerin iç kısımlarında fazladır. Kenarlara doğru seyrekleşir. Yalnız, dizilerin ortasında kalan küçük yaprakların her tarafı aynı yoğunlukta alacalı olabildiği gibi sarartılmak üzere gölgede bırakılan dizilerin alt kısımlardaki alacalık derecesi, havadar olan üst kısımlardakinden daha yoğun bulunmaktadır. Diğer taraftan olgunluğu geçirildikten sonra kırılıp kurutulan tütünlerde, erken ve vaktinde kırılanlara nazaran daha fazla çıfıt alacası teşekkül etmektedir.

Bugüne kadar yürütülen deneme ve sürvey sonuçlarına göre ellerdeki zarar oranının % 40′ a kadar çıkabildiği ve ortalama zararın da % 9′ un altına düşmediği tespit edilmiştir. Bu hastalığın belirtilerini taşıyan tütünler, “Görmez” diye tabir edilen ve satış değeri çok düşük olan sınıfa girdiği için her yıl küçümsenmeyecek bir zarar meydana gelmektedir.

Mücadelesi

Kültürel Mücadele

1. Tütün yaprakları tarlada hasat olgunluğu geçirilmeden kırılmalıdır.
2. Yaprakların tam olgunluk zamanında veya bir gün önce kırılmasına dikkat edilmelidir.
3. Kırım sabahın erken saatlerinde yapılmalı ve kırılan yapraklar bekletilmeden dizilmelidir.
4. Tütün dizileri gölgede sarartılmadan güneşe çıkarılmalıdır. Yapraklar normal veya biraz seyrek dizilmelidir. Sık dizimden kaçınılmalıdır.

Weather Fleck (Hava Lekelenmesi)

Hava lekelenmesi yanıklığı (weather fleck) ilk defa olgun ve alt yapraklarda görülür. Birbirine yakın muntazam olmayan beyaz renkli sanki boya sıçramış gibi görülen  yaprağın alt ve üst yüzünde 1–3 mm. çapındaki lekeler ekseriya dairevi ve orta damarın her iki tarafında da özellikle yaprak ucundan başlayıp yaprağın sapla birleştiği yere kadar görülür.

Tütün yaprakları stomaları (hücreler arası boşluk, gözenekler) güneşte açıktır ancak gölgede olanlar daha fazla açıktır. Açık olan stomalardan içeri ozon (O3) girerek boşluklara dolar. Yaprağın stomaları tam işini yapacağı sırada yaprak açık kalır ve daha çok stomalara hava dolar. Zararın miktarı stomalar da havanın kalma süresine bağlı olarak artar. Tütün bitkisi ozona aşırı maruz kalırsa stomalarını kapatır. İlk belirtiler 24 saat içinde fizyolojik olarak görülür. Ozon’a yüksek düzeyde maruz kalma, tütün yapraklarında küçük, koyu yeşil, su ile ıslatılmış gibi lekeler meydana gelir.  48 saat zarfında lekeler kahve­rengiden gri ve beyaz’a doğru renk değişikliği yapar, solar ve nekrotik lekeler klorotik (alaca benekli)leke gibi genişler.

Alt ve olgun yapraklarda oluştuğundan belirtilerin görülmesinden 1–2 hafta sonra kurumalar olur. Çoğunlukla fizyolojik olgunluğa erişmiş yapraklar veya parçaları ozana karşı hassastırlar. Çabuk etkilenirler.  Yaşlı yapraklar daha fazla duyarlıdırlar. Yapraklar bükülür veya tamamen bitkin hale gelir. Yanıklık ısının en uygun olduğu ve büyümenin de hızlandığı, yaprak dokusunun olgunlaştığı devrede olur. Ayrıca toprak nemi ve yağmur çevre faktörlerinin önemlilerinden sayılarak yanıklığın oluşumuna tesir eder. Yanıklık genellikle tarlada ve yaprağın hücre arası boşluklarında yağmurdan ve sel taşımalarından ve sis veya fazla çiğden sonra da olur.

Dolu Zararı

Don Zararı