Pamuk Fungal Yaprak Hastalıkları
Koza olumu evresine kadar normal gelişen pamuk bitkisinde bol miktarda yaprak oluşmaktadır. Bu yaprakların geniş yüzey alanına sahip olmaları ve yoğun bir gölgeleme yapmaları bitki çevresinde nemli bir mikroklimanın oluşmasına neden olurlar. Meydana gelen bu mikroklima yaprak yüzeyinde pek çok phylloplane mikroorganizmanın yaşaması ve beslenmesi için uygun bir ortam olarak kabul edilir. Bu organizmaların çoğu patojen değildir. Herhangi bir böcek zararı veya dokudaki zararlanma sonucu bitkiyi istila eden sekonder patojenlerdir. Fakat bununla birlikte pamukta yaprak leke hastalığına neden olan 20’ye yakın primer patojen tespit edilmiştir.
Bunlardan bazıları şunlardır;
Alternaria alternata | Alternaria macrospora | Cercospora gossypina |
Leveillula taurica | Phoma exiqua | Ramularia areola |
Phomopsis malvacearum | Cochliobolus spicifer | Colletotrichum spp. |
Alternaria gossypina | Ascochyta gossypii | Rhizoctonia.solani |
Myrothecium roridum | Puccinia cacabata | |
Phyllosticta malkoffii | Salmonia malachrae |
Bu hastalık etmenlerinden bir veya bir kaçına çevre şartlarına, konukçu genotipine ve bitkiyi hastalık etmenine karşı predispoze duruma getirecek olan tarımsal işlemlere bağlı olarak herhangi bir coğrafi bölgede rastlanabilir. Sözü edilen şartlara bağlı olarak hastalık etmeni bir bölgede ya çok önemli bir patojen olarak görülebilir ya da önemsiz olarak kabul edilir ve fazla bir dikkate alınmaz. Yukarıda bilimsel isimleri verilen hastalık etmenleri genellikle yapraklarda leke şeklinde belirtilere neden olduklarından dolayı Türkçe isimleri de Genus isimleri ile ifade edilecek şekilde yaprak leke hastalığı olarak söylenir. Örneğin Alternaria yaprak leke hastalığı, Cercospora yaprak leke hastalığı gibi. Yalnız yukarıda bilimsel isimleri verilen etmenlerden Leveillula taurica ve Salmonia malachrae’nın neden oldukları hastalığa Külleme, Puccinia cacabata’nın neden olduğu hastalığa da Pas denir.