Hububatta Rastık Hastalıkları (Ustilago spp.)

BUĞDAY RASTIĞI (Ustilago nuda)

 Görülme Alanları ve Zararı:

Hastalık tüm dünyada yaygın olmakla birlikte, daha çok yağışlı veya yarı yağışlı iklim özelliklerine sahip bölgelerde görülmekte bunun yanında çiçeklenme döneminde yağışın fazla olduğu yıllarda da yaygınlık kazanmaktadır. Eski zamanlarda en önemli tahıl hastalıklarından biri iken, bugün uygulanan mücadele yöntemleri sayesinde bu özelliğini kaybetmiştir. Yinede bazı yörelerde %20–50 arasında değişen bir yakalanma oranına rastlanmaktadır ve bu da hastalığın her zaman bir potansiyel tehlike oluşturabileceğine işaret etmektedir.

Gelişmekte olan bazı ülkelerde ürün kayıpları %5 civarında iken Avrupa ülkelerinde kısmen dayanıklı çeşitlerin ekimi sayesinde ürün kaybı %1’den de azdır. Ülkemizde her yerde görülmekle birlikte, etmenin istediği nemli koşullara sahip Karadeniz Bölgesinde daha çok rastlanmaktadır.

Buğdayda Açık Rastıktan başka rastık olmadığından Buğday Açık Rastığı yerine kısaca Buğday Rastığı da denmektedir. Arpa Açık Rastığı adı ise değişiklik göstermemektedir.

Simptomları:

• Belirtiler başaklanma döneminde ortaya çıkar. Daha önce hastalığın farkına varılmaz. Ancak bayrak yaprağın önceden sararması bazı çeşitlerde bitkinin hasta olduğunu kanıtlar.
• Hasta bitkiler daha önce başaklanırlar ve bunların başak sapları daha uzun olur.
• Tüm başak, başakçıklar etmenin kışlık kahverengi-siyah sporları (teliospor = klamidiospor) ile dolmuş durumdadır.
• Bu kitleyi gri-beyaz renkli ince bir zar ile kaplıdır.
• Birkaç gün içerisinde spor kitlesi serbest kalır.
• Bunlar o sırada çiçeklenmekte olan sağlam bitkilere ulaşırlar.
• Sporların dağılmasıyla bitki üzerine sadece başak ekseni kalır.
• Üzerine yapışmış sporlar nedeniyle bu eksen de siyah renklidir.
• Genelde hasta bitkilerde tüm kardeşler hastalanır. Ancak dayanıklı çeşitlerde bir başağın kısmen hastalandığı, bazı kardeşlerin sağlam kaldığı da görülebilir. Bunun yanında dayanıklı bazı buğday çeşitlerinde aşırı duyarlılık reaksiyonu nedeniyle boy kısalması ve zayıf kardeşlenme de görülebilir.

 Etmenler ve Konukçuları:

• Ustilago nuda sp. tritici,
• Ustilago nuda sp. hordei

Buğday ve arpa açık rastığı etmeni olarak önce 2 türün mevcut oluğu kabul edilmiş, buğdaydaki tür Ustilago tritici, arpadaki tür ise U. nuda olarak isimlendirilmiştir. Bugün her iki etmen U. nuda olarak adlandırılmaktadır.

Her iki form da rastıklı başaklarda çok sayıda, küremsi, ince dikenli, kahverengi-siyah renkli sporlardır. Ancak bu sporların çimlenme morfolojileri farklıdır.

Ustilago nuda’ nın buğday formu kültür buğdaylarından başka, yer yer çavdarı da yakalar. Triticale hibritlerinde ve diğer Triticum türlerinde duyarlılık söz konusudur.

Arpa formu ise yalnızca Hordeum türlerinde hastalık yapabilir.

Her iki form da çok sayıda fizyolojik ırka sahiptir. Bu ırklara karşı dayanıklılık kendisini değişik şekillerde gösterir;

• Etmen ırkı ile konukçu arasında uyuşmazlığın olması.
• Misel skutellumda hapsedilir daha ileriye geçemez.
• Embriyo kısmen infekte edilir, ancak infeksiyon vejetasyon konisine kadar ulaşamaz.
• Vejetasyon konisi misel tarafından işgal edilir. Bu durumda bitkiler çok şiddetli bir gelişme yetersizliği gösterir. Bu arada aşırı duyarlılık söz konusudur.

Bu dayanıklılık şekillerinden başka ‘zahiri dayanıklılık’ denilen ve çiçekleri kapalı durumda iken döllenen çeşitlerde görülen bir dayanıklılık daha vardır. Bu çeşitlerde görülen rastık sporları duyarlı dokulara ulaşamazlar ve infeksiyon oluşmaz.

Bugün dünyada dayanıklılık genine sahip birçok çeşidin kültürü yapılmaktadır ve bu sayede hastalık düşük seviyede tutulabilmektedir. Triticum monococum, T .timopheevi gibi türlerde tam bir dayanıklılık mevcuttur.

 Yaşam Çemberi:

Rastıklı başaklarda oluşan sporlar buğday ve arpanın çiçeklenme döneminde kendilerini örten zarın yırtılmasıyla serbest kalırlar ve rüzgârlarla taşınarak sağlıklı başakların çiçeklerine ulaşırlar. Sporlar çiçekte çimlenerek 4 hücreli monokaryotik bir promiselyum oluştururlar. Birbirleriyle uyuşabilen (+) (-) karakterdeki hücrelerin birleşmesiyle infeksiyon yapma yeteneğine dallanmış bir dikaryotik hif meydana gelir. Bu hif bir appressorium oluşturduktan sonra, önce perikarpı daha sonra skutellumu ve embriyonun kısımlarını işgal eder. Bu olay18–33 gün içinde tamamlanır.

Danenin oluşmasına paralel olarak interselüler miselde dinlenmeye geçer. Bulaşık daneler sağlam olanlara göre daha küçük kalırlar. Rastık sporları inokulasyondan sonra 8 güne kadar çimlenir. Geç kalan infeksiyonlarda başaktaki daneler etmen tarafından daha az işgal edilirler. Sporların çimlenmesi için optimum sıcaklık arpada 18-20°C , buğdayda 20-26°C’dir. Sıcaklık minimum her iki etmen formu için 5°C olup, maksimum arpada 30° C, buğdayda 35-37°C’dir. Çiçeklenme döneminde havanın yağışlı olması etmenin infeksiyon başarısını artırır. Bu nedenle aynı bölgede yağış durumuna göre farklı yaygınlık gösterir. Tohum içinde istirahat halinde bulunan miselin 11 yıla varan süre içinde bile canlılığını korur. Bu daneler dıştan tamamen sağlıklı görünürler. Ancak zamanla çimlenme güçleri azalır.

Tohumluk ekimi ile dane içindeki miselde aktivasyon kazanır, oluşmakta olan bitki dokularına girer. Misel büyüme sırasında bitki organlarına rastgele dağılır. Boğum ve boğum aralarında daha az rastlanır. Çiçeklerde ise daha kalın ve dallanmış miseller oluşur. Bu miseller daha sonra rastık sporlarına dönüşür. Önceleri rastık etmeninin başaklanma dönemine kadar bitkide önemli gelişme bozukluklarına neden olmadığı, bugün hasta bitkide sürme gücünün ve tarlada çıkışın azaldığı, kök hacminin küçüldüğü, kış koşullarına duyarlılığın arttığı bilinmektedir. Bundan başka kardeşlenme zayıflamakta, bitki normal boyunu alamamakta ve başak uzunluğu azalmaktadır. Hastalık çıkışı bitkinin gelişme dönemindeki hava koşullarına bağlıdır.

Fide dönemi;

Fidelerin gelişme döneminde hava sıcaklığı 5°C civarında ise başaklarda rastık oranı azalmaktadır. Bunun nedeni daha çok etmenin sporlanma için yeterli zamanı bulamamasındandır. Bu nedenle Rastık hastalığına yazlık ekimlerde daha çok rastlanır.  Çiçek ve embriyo infeksiyonları hava koşullarından başka çeşidin açık-kapalı çiçeklenmesine ve bitkilerin inokulum yoğunluğundan uzaklığına da bağlıdır. İnfeksiyon ocağından uzaklaşıldıkça, hastalık tehlikesi azalır. Genelde rüzgâr yönüne 150 m rüzgâra aksi yönde 60 m içinde kalan alanlarda görülür. Spor uçuşları genelde 3–4 hafta maksimum 10–12 gün sürer. Embriyonun daneden ayrılması ve içindeki miselin boyanması sayesinde tohumun bulaşık olup olmadığı anlaşılır. Fide döneminde koleoptilin uzaklaştırılmasından sonra yapay infeksiyon ile hastalığı meydana getirmek mümkündür.

Ustilago nuda f. sp tritici hastalığının yaşam çemberi

Mücadelesi:

Kültürel Mücadele:

• A.B.D ve İngiltere’de hastalığa karşı dayanıklı çeşitlerin ekimi yapılmaktadır. Ülkemizde halen rastık ırklarını saptama çalışmaları yürütülmekte olup, bu çalışma sonunda dayanıklı çeşit ıslahına başlanabilinecektir.
• Hastalığın görülmediği bölgelerden sertifikalı tohum temini yapılmalıdır.
• Deneme parsellerinde rastık başakların spor uçuşundan önce toplanmalıdır.
• Ekim tarihinin kışlık ekimlerde geç, yazlık ekimlerde ise daha erken yapılmalıdır.
• Küçük hasta danelerin sağlıklı olanlardan eleme yoluyla ayrılması yapılabilir.

Fiziksel Mücadele:

• Tohumluk içindeki etmenin yüksek sıcaklığa toleransının daneye göre daha az olmasına dayanarak uygulanmış bir yöntemdir.
• Burada etmenin dikaryotik misellerini öldürecek sıcaklık derecesi ile tohumluğa zarar verecek sıcaklık derecesi arasında dar bir sınır olduğundan işlemin dikkatli yapılması gerekir.
• Tohumluk normal sıcaklıktaki suda 4–5 saat süreyle tutulup şişirildikten sonra 41°C den 49°C ye kadar sıcaklıklarda tutulur, sonra serilerek kurutulur.
• Diğer bir yöntem ise tohumluk 25–30°C’lik suda 4 saat şişirildikten sonra 50–52°C deki suya atılır, 10 dakika tutulur sonra yine serilerek kurutulur.
• Sıcak su uygulaması yoluyla mücadele büyük miktardaki tohumluk için uygulama şansı az olan bir yöntemdir.

Kimyasal Mücadele:

Tohumluk ilaçlaması sistemik fungisitlerin geliştirilmesinden sonra rastık hastalıkları ile savaşımda en etkili yolun uygulaması mümkün olmuştur. Çünkü klasik kimyasallarla tohumluğun içindeki miseli inaktif hale getirmek mümkün değildir. Bugün ülkemizde ve diğer ülkelerde aşağıdaki etkili maddeler arpa ve buğday açık rastığına karşı kullanılmış veya halen kullanılmaktadır. Karışım ilaçlar açık rastıktan başka tohumla taşınan diğer hastalık etmenlerine karşı da etkilidir. Buğdayda yapılacak ilaçlama sürmeyi, arpadaki ilaçlama ise arpa kapalı rastığı ve arpa yarı açık rastığını da önleyebilir.

teliospor
16476730616_00ce3a3315_b
Ustilago tirici- başaktaki belirtisi
16502727695_88539e6d26_b
Ustilago tirici-başaktaki belirtisi
16316456079_0b14244356_b
Ustilago tirici-başktaki belirtisi(1)
16316807437_7bfca5d023_b
Ustilago tirici-başktaki belirtisi(2)
16316806097_dfe2d2ac8c_b
Ustilago tirici-başktaki belirtisi(3)
16316802667_2ce4ec1549_b
Ustilago tirici-başktaki belirtisi(4)
16316450619_239024f85b_b
Ustilago tirici-başktaki belirtisi(5)
16315263650_26d5222eb8_b
Ustilago tirici-başktaki belirtisi
15882559843_703932c362_b
Ustilago tritici başakta teliosporlar
16500980841_445a3c7728_b

ARPA SİYAH RASTIĞI (YARI AÇIK RASTIK)   (Ustilago nigra)

Görülme Alanları ve Zararı:

Hastalık Avrupa ve Kuzey Amerika’da mevcuttur. Güney Avrupa’daki yaygınlığı Arpa Açık Rastığının yaygınlığına erişebilir. Genelde hastalığın ekonomik önemi Arpa kapalı rastığına yakındır. Ülkemizde genel olarak Arpa kapalı Rastığından sonra ikinci derecede yaygın hastalıktır.

Simptomları:

• Belirtiler Arpa Açık Rastığı belirtilerine benzer.
• Ancak içi spor dolu danelerin üzeri başlangıçta gri renkli bir zarla örtülüdür. Bir süre sonra bu zar yırtılarak sporlar serbest kalır.Burada kılçıklarda dökülür.
• Sonuçta Arpa Açık Rastığında olduğu gibi geriye yalnızca başak ekseni kalır.
• Buna göre hastalığın ilerlemiş durumunda bu iki hastalığı ayırma olanağı yoktur.
• Ancak Siyah rastık belirli bir ekolojide Açık Rastıktan 10–12 gün sonra ortaya çıkar.
• Spor uçuşu biraz yavaş cereyan eder.
• Bu hastalık adeta Arpa Açık Rastığı ile Arpa Kapalı Rastığı arasında bir geçiş formu gibidir.

Konukçuları:

Etmen yalnızca Hordeum türlerinde hastalık yapabilmektedir.

Spor Ayrımı:

 Siyah rastık sporları ile açık rastık sporları genelde birbirlerine çok benzerler.

Bunların ayırt edilmeleri çimlenme biçimlerine göre yapılır.

• Açık rastıkta sporlar sporidi (basidiospore) vermeden haploid miseller halinde çimlenirler.
• Siyah rastıkta sporların çimlenmeleri sporidi oluşturma biçiminde olur.

Etmenin Yaşayışı:

• Etmen kapalı rastık etmeni gibi çim infeksiyonu yapar.
• Dıştan tohum yüzeyine tutunabilen ya da dış kavuz altında kalan sporlar tohum toprağa ekildiğinde çimlenirler.
• Farklı eşeylikteki sporidilerin çim borularının birleşmesiyle oluşan dikaryotik hif, fideciği koleoptilden infekte eder ve sistemik yolla başağa kadar ulaşarak yukarıda tarif edilen belirtilere yol açar.
• Bulaşık tohumluğun ekilmemesi halinde fungus kavuzlar arasında misel halinde kışı geçirebilir.
• Siyah rastık sporları toprakta üç yıl süre ile canlı kalabilirler.
• Sporların optimal çimlenme sıcaklığı 18–20°C’dir.

Mücadelesi

Kültürel Mücadele:

• Tohumu fazla derine ekmemek
• Mümkünse ekimi erken yapmak
• Sertifikalı tohumluk kullanmak
• Hastalıklı bitkileri tarladan uzaklaştırmak
• Dayanıklı çeşitlerin ıslahı konusunda çalışmak

Kimyasal Mücadele:

• Sürme ve arpa kapalı rastık hastalıklarında olduğu gibi bu hastalıkta da tohum bulaşması dıştan olduğu için tohum ilaçlaması ile olumlu sonuç almak mümkündür.
• Ancak arpanın buğday danesinden olan morfolojik farklılığı nedeniyle klasik tohum ilaçları yerine sistemik etkili olanlar tercih edilmelidir.
• Bu ilaçlar sayesinde arpa danesini saran kavuz ve bu kavuzun altına giren etmen sporlarını etkilemek mümkün olur.
• Ayrıca bölgede açık rastık tehlikesi varsa tohumluk bu hastalığa karşı da korunmuş olur.
• Önerilen ilaçlar ve dozları için açık rastık bölümüne bakınız.

ARPA KAPALI RASTIĞI  ( Ustilago hordei )

Görülme Alanları ve Zararı:

Hastalık dünyanın tüm arpa ekiliş alanlarında görülmekle birlikte önemi bölgelere göre değişebilmektedir. Bazı bölgelerde arpa açık rastığından daha fazla zarar yapar. A.B.D.’de hastalığın yerel olarak %60’a varan oranlarda yaygınlık gösterebildiği kayıtlıdır. Ancak son zamanlarda gelişen kimyasal savaş olanakları sayesinde birçok ülkede; örneğin Almanya’da hastalık önemini yitirmiş sayılmaktadır. Bununla birlikte etmen her zaman için potansiyel bir tehlikedir ve tohumluk arpa üretimi için ayrılmış tarlalarda görülmesi halinde tohumluğun sertifika almasına engel olmaktadır.

Ülkemizde hastalık, diğer arpa rastık hastalıklarıyla birlikte her yerde görülür. Ancak bazı yörelerde dominant duruma geçer.

Örneğin :

• Orta Anadolu’da arpalarda birinci derecede yaygın hastalık Kapalı Rastık’tır. Yarı açık rastık ikinci sırayı alır.
• Karadeniz Bölgesi’nde Kapalı ve Siyah Rastık etmenleri hâkim olup, üç etmenin birlikte bölge ortalaması olarak %10,8’lik bir ürün kaybına yol açtıkları belirtilmiştir.

Simptomları:

• Hastalık tablosu Arpa Açık Rastığı’na benzer.
• Bu hastalıktan farklı siyah spor kitlesinin gümüş renginde dayanıklı bir zarla örtülü olması ve başak tamamen olgunlaşıncaya kadar patlamamasıdır.
• Başaktaki içi spor dolu daneler kılçıklarıyla birlikte, yer ve biçimlerini korurlar. Ancak bir dış etki sonucu zar yırtılır ve sporlar serbest kalırlar. Hemen anlaşılacağı gibi bu olay çoğunlukla hasat-harman sırasında gerçekleşir.
• Hasta bitkilerde sapın kısalması, başakların kısmen veya tamamen yaprak kını içinde kalması ve başak ekseninin anormal dallanması da sık görülen diğer belirtilerdir.

Konukçuları:

Etmen çoğunlukla yalnız Hordeum türlerini yakalarsa da, lokal olarak nadiren çavdar, yulaf ve Agropyron türlerini de hastalandırır.

Spor Yapısı:

Ustilago hordei sporları arpada görülen diğer rastık etmenlerinden farklı olarak düz bir çepere sahiptirler. Şekilleri küresel olan sporların boyutları 5–9 mm’dir. Bu sporlar bir yıl süre ile canlı kalabilirler.

Yaşam Çemberi:

• Hasat ve harman sırasında patlayan rastıklı başaklardan dağılan sporlar sağlam danelere dıştan bulaşırlar.
• Ayrıca çiçeklenme sırasında zarları herhangi bir nedenle yırtılan başaklardan serbest kalan sporlar yeni oluşmakta olan danenin kavuz arasına ulaşıp çimlenmeden ya da çimlenip misel halinde kalabilirler.
• Nemli depolarda dıştan bulaşmış danelerde sporlar çimlenerek kavuzlar arasına girebilir ve hif halinde kalabilirler.
• Hangi yolla olursa olsun etmen, infeksiyonu fide döneminde ve yine koleoptilden gerçekleştirir ve kısa bir süre sonra başak tablalarına yerleşir.
• Diğer rastık hastalıklarında olduğu gibi spor oluşumu sapa kalkmadan önce başlar.
• Çim infeksiyonu toprakta kışlayan sporlar tarafından da gerçekleştirilebilir.

Mücadelesi:

Kültürel Mücadele:

• Dayanıklı çeşitlerin ekimi
• Kışlık ekimlerin geç, yazlık ekimlerin erken yapılması

Ustilago hordei başaktaki belirtisi
15884721533_6d1c067018_b
Ustilago hordei başaktaki belirtisi-1
16318595879_647b336117_b
Ustilago hordei başaktaki belirtisi-2
15884720723_f6e2baacef_b
Ustilago hordei başaktaki belirtisi-3
16317136668_5bc8d22c17_b

YULAF AÇIK RASTIĞI  ( Ustilago avenae )

Görülme Alanları ve Zararı:

Dünyanın yulaf tarımı yapılan tüm bölgelerinde görülen bir hastalıktır. Organik cıvalı tohum ilaçlarının kullanılmasına kadar ılıman iklime sahip bölgelerin en önemli tahıl hastalıklarından biri olarak kabul edilmiştir. Bugün, daha çok gelişmekte olan ülkelerde önemini sürdürmektedir. Etkili tohum ilaçlarının düzenli bir biçimde kullanıldığı gelişmiş ülkelerde hastalığa ancak zaman zaman rastlanmaktadır.

Ülkemizde yulaf hayvan beslenmesinde önemli iken son yıllarda besleyici değerinin yüksekliğinden dolayı insan beslenmesinde de aranılır bir ürün olmuştur. Yulafın başlıca hastalıkları arasında rastıklar da yer almaktadır. Verim kayıpları konusunda bir kaynak yoktur.

Simptomları:

• Buğday ve arpa açık Rastığı’nda olduğu gibi hastalık belirtileri başaklanma döneminde dikkat çeker.
• Başaklanma ile birlikte çiçeklerdeki değişiklikler ortaya çıkar.
• Danelerin içi koyu kahve renkli rastık sporları ile doludur ve örtü zarının kendiliğinden patlaması ile bu sporlar kavuzların alt ve orta kısımlarından dışarı taşarlar.
• Bazen başağın yalnızca alt kısmındaki çiçeklerde hastalık görülür.
• Latent infeksiyonlarda yalnızca bitkinin boyu kısalır, başaklarda hastalık oluşmaz. Nadiren üst yapraklar üzerinde de spor kitleleri oluşabilir.
• Henüz gelişmekte olan fidenin ilk yaprağında dönme ve renk açıklığı görülmesi hastalığın varlığına ilk işarettir.
• Başaklarda oluşan spor kitleleri, rüzgârla çok çabuk dağıldığından hasat zamanında geriye yalnızca başakçık sapları, başak ekseni ve kavuzlar kalır.
• Hasta bitkilerin boyları kısaldığından bunlar tarlada çoğu zaman gözden kaçar.
• Aynı bitkilerde Yulaf Kapalı Rastığı da görülebilir.

Konukçuları:

Etmen çok sayıda Avenae türünde ve setum üzerinde görülür. Diğer tahıl türlerinde inokulasyon sonuç vermemiştir. Yulaf çeşitleri arasında duyarlılık farkları vardır. Etmen çok sayıda ırk gruplarına sahiptir.

Spor Yapısı ve Ayrımı:

 U.avenae ve U. kolleri’yi spor yapılarına göre ayırt etmek mümkündür.

• U. avenae’de sporlar ince dikenlidir.
• U. kolleri’de ise düzdür.(kapalı rastıkların teliosporları düz çeperlidir.)

 Yaşam Çemberi:

• Yulaf çiçekte iken rastıklı başaklardan çevreye yayılan sporlar sağlam çiçeklerin açılmış olan kavuzları arasına girerler.
• Spor uçuşu saat 11:00-15:00 arasında maksimuma erişir ve saat 22:00-06:00 arasında çok azalır.
• Çiçeklenme sırasındaki yağışlı havalarda kavuzlar çok az açılır ve bu nedenle etmenin infeksiyon şansı azalır.
• Uygun koşullarda, örneğin nemli depolarda muhafaza edilen tohumlukta mevcut sporlar bir promiselyum vererek çimlenirler.
• Promiselyum üzerinde oluşan sporidilerin (+) ve (-) karakterde olanlarının birleşmesiyle oluşan dikaryotik hifler embriyo içine girmeden iç kavuzlar arasına yerleşirler.
• Koşullar uygun değilse sporlar hiç çimlenmeden de dane üzerinde kalabilirler. Bunlar daha sonra uygun koşullarda çimlenirler.
• Böylelikle, bulaşık danelerin ekilmesiyle dikaryotik hifler çim infeksiyonu yaparak bitkiye girerler ve sistemik yayılma sonucu başağa kadar ulaşarak yukarıda tarif edilen belirtilere yol açarlar.
• Kavuzlara dıştan tutunmuş sporların infeksiyon şansı yoktur.
• Spor çimlenmesi için optimal sıcaklık 15°C, minimum 0–1°C, maksimum ise 31–34°C’dir.
• Fide infeksiyonlarının yoğunluğu en çok ekimden sonraki çevre koşullarına bağlıdır.
• Çıkış sırasında sıcaklık 7°C’nin altında ise infeksiyon şansı çok azalır, 16–18°C arasında ise maksimuma ulaşır.
• Toprak nemi azaldıkça hasta bitkilerin oranı da belirgin biçimde azalır.
• Bu nedenle Yulaf Açık Rastığı, daha çok güneye bakan ve orta derecede yağış alan yerlerde görülür.
• Diğer hastalıklarda olduğu gibi, bitkinin çimlenmesini, çıkışını ve fide dönemindeki gelişmesini hızlandıran her çevre koşulu etmenin infeksiyon başarısını azaltır.

 Mücadelesi:

• Buğday ve Arpa Açık Rastığı’nda önerilen kültürel ve kimyasal savaşım yöntemleri bu hastalık için de geçerlidir.
• Önerilen kimyasallara ek olarak tohumluğun %0,01’lik formaldehit ile örtülmesi ( 3 saat )
• Captan ile ilaçlanması da mümkündür.

Ustilago avenae başaktaki belirtisi-1
16478900086_8c691fcd55_b
Ustilago avenae başaktaki belirtisi-2
15882339734_12c5af51bc_b
Ustilago avenae başaktaki belirtisi-3
16504894915_3fd5fbfca8_b
Ustilago avenae başaktaki belirtisi-4
15882334174_1b1cdd5395_b
Ustilago avenae başaktaki belirtisi-5
16318978807_7f221ca30b_b
Ustilago avenae başaktaki belirtisi-6
16317428120_61fd583fe2_b
Ustilago avenae başaktaki belirtisi-7
16317424220_d0b3d239cd_b

 YULAF KAPALI RASTIĞI (Ustilago kolleri)

Simptomları:

• Yulaf Kapalı Rastığı’nın Yulaf Açık Rastığı’ndan farkı, diğer rastık hastalıklarından da bildiğimiz gibi, hasta danelerde kavuz ve kapçıkların yırtılmamaları ve bu nedenle sporların dağılmamasıdır.
• Ancak hastalığın ilerlemiş dönemlerinde bu ayrıcalık ortadan kalkabilir.
• Bu nedenle kesin ayrım sporların mikroskop altında incelenmesiyle yapılır.

Spor Yapısı:

Kapalı Rastık etmenlerinin klamidosporları düz kenarlıdır, diğer bir deyimle çıkıntıları bulunmaz.

 Yaşam Çemberi:

• Yulaf Kapalı Rastığı etmeni çim infeksiyonu yapmaktadır.
• Fungusun sporları çiçek zamanında kavuz altına girebilir veya daha sık rastlandığı gibi harman sırasında daneye bulaşabilir.
• Her iki şekilde de bulaşık tohum tarlaya ekildiğinde hasta bitkiler oluşur.
• İnfeksiyon için optimum sıcaklık 20°C’dir. Yüksek nem infeksiyon şansını azaltır.

Mücadelesi:

Mücadelesi genel olarak Arpa Kapalı Rastığı’nda olduğu gibidir.

 Kültürel Mücadele:

• Dayanıklı çeşitlerin ekimi
• Kışlık ekimlerin geç, yazlık ekimlerin erken yapılması